بررسی سیر تحوّل تاریخی تصویرگری در بازنویسی ها و بازآفرینی های داستان خاله سوسکه

Authors

مسیح ذکاوت

زهرا ناظمی

abstract

این مقاله به بررسی سیر تحوّل تاریخی تصویرگری بازنویسی ها و بازآفرینی های داستان خاله سوسکه می پردازد. در این پژوهش، تمام نسخه های مصور در دسترس خاله سوسکه از چاپ های سنگی سده ی پیشین تا نسخه های اخیر بررسی می شوند. این پژوهش کیفی از شیوه ی تحلیل محتوا بهره می گیرد، و در آن قاب تصویر به عنوان واحد تحلیل برگزیده می شود. در تحلیل تصویرگری کتاب ها، از مفهوم «بیننده ی نهفته» تصاویر که خود اقتباسی است از مفهوم «خواننده ی نهفته» بهره گرفته می شود. پس از تحلیل محتوا و بیان ویژگی های تصاویر هر کتاب، بیینده ی نهفته آن مشخص می شود. نتیجه روشن می کند که رابطه ی بین بیننده ی نهفته و بیننده ی واقعی رابطه ای ثابت و یک سویه نیست. به دیگر بیان، هر چند بیننده ی نهفته، سوژه ی نهفته ای است که تصاویرْ پیش فرض قرار می دهند، اما این بدین معنا نیست که چنین سوژه ای پیش ساخته، کامل و تثبیت شده است. بر عکس، این خود تصاویر هستند که با القای ایدئولوژی، موقعیت سوژه ای ویژه ای را به بیننده تحمیل می کنند. به دیگر بیان، تصاویر نیز به نوبه ی خود سوژه ی بیننده را فراخوانده و می سازند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی سیر تحوّل تاریخی تصویرگری در بازنویسی‌ها و بازآفرینی‌های داستان خاله سوسکه

این مقاله به بررسی سیر تحوّل تاریخی تصویرگری بازنویسی‌ها و بازآفرینی‌های داستان خاله سوسکه می‌پردازد. در این پژوهش، تمام نسخه‌های مصور در دسترس خاله سوسکه از چاپ‌های سنگی سده‌ی پیشین تا نسخه‌های اخیر بررسی می‌شوند. این پژوهش کیفی از شیوه‌ی تحلیل محتوا بهره می‌گیرد، و در آن قاب تصویر به عنوان واحد تحلیل برگزیده می‌شود. در تحلیل تصویرگری کتاب‌ها، از مفهوم «بیننده‌ی نهفته» تصاویر که خود اقتباسی است...

full text

بررسی نقش‌های جنسیتی در «خاله سوسکه»

هدف این مقاله بررسی نقش­های جنسیتی و چگونگی القای آن­ها به مخاطب، جایگاه اختصاص یافته به زنان از سوی نظام مردسالار، نقش­های همسر و دختر، نگاه مرد و رابطه­ی زن و طبیعت در داستان خاله سوسکه از قصّه­های صبحی است. شیوه­ی پژوهش بر اساس تمایز جنس و جنسیت و در چارچوب نظریه­ی فمنیسم (زن‌گرا) است. به غیر از اشاره­های بسیار مختصر در سه کتاب، تاکنون درباره­ی این داستان نوشتاری پژوهشی انجام نگرفته است. یافت...

full text

بررسی نقش های جنسیتی در «خاله سوسکه»

هدف این مقاله بررسی نقش­های جنسیتی و چگونگی القای آن­ها به مخاطب، جایگاه اختصاص یافته به زنان از سوی نظام مردسالار، نقش­های همسر و دختر، نگاه مرد و رابطه­ی زن و طبیعت در داستان خاله سوسکه از قصّه­های صبحی است. شیوه­ی پژوهش بر اساس تمایز جنس و جنسیت و در چارچوب نظریه­ی فمنیسم (زن گرا) است. به غیر از اشاره­های بسیار مختصر در سه کتاب، تاکنون درباره­ی این داستان نوشتاری پژوهشی انجام نگرفته است. یافت...

full text

بررسی و معرفی نسخه مصور چاپ سنگی خاله سوسکه

با ورود صنعت چاپ به ایران در دوره قاجار و پس از گسترش کارگاه‌های چاپ مستقل از چاپخانه دربار، امکان نشر کتاب و دسترسی توده های مردم به ویژه کودکان به آن فراهم شد. چاپخانه ها کتاب هایی را برای کودکان منتشر می کردند؛ در این میان قصه خاله سوسکه که در مکتب خانه ها خوانده می شد جایگاه ویژه ای دارد به طوری که از نظر مردم شناختی ویژگی های فرهنگی آن دوره را به تصویر کشیده است؛ چندین بار مصور و چاپ شده ا...

full text

بررسی بازنویسی ها و بازآفرینی های کامل کیلانی از داستان های کهن

ادبیات کودک شاخه ای از ادبیات است که مخاطب آن نونهالان و نوجوان جامعه می باشند، این شاخه ی ادبی به شکل های گوناگونی مانند قصّه و شعر و ... با هدف آموزش، تربیت، و پرورش کودکان ارائه می شود. در واقع ادبیات کودک یکی از راه های انتقال فرهنگ، و تمدن، و ادبیات، و آداب و رسوم به نسل بعد است؛ در ادبیات کهن داستان هایی وجود دارد که نویسندگان معاصر با الهام گرفتن از آن ها به خلق آثار جدیدی دست زدند. از می...

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مطالعات ادبیات کودک

ISSN

volume 6

issue 1 2015

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023